Yapay zeka sondaja da el attı

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile savunma ve yazılım firması HAVELSAN’ın işbirliğiyle petrol ve doğalgaz sondajı yapay zekayla yapılacak.

Böylece hem Gabar ve Karadeniz’deki üretim artışı hızlanacak hem de enerjide dışa bağımlılığın azaltılması için önemli bir adım daha atılacak.

YAPAY ZEKA İLE DİKEY SONDAJ

Türkiye, petrol ve doğalgaz aramasında yapay zeka destekli yeni bir döneme giriyor. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile savunma ve yazılım firması HAVELSAN’ın ortaklaşa yürüttüğü Yapay Zeka Destekli Formasyon Belirleme Projesi, sondaj kuyularında elde edilen kayaç örneklerini görüntüleme teknolojileriyle analiz edip, jeolojik yapıyı hızlı ve yüksek doğrulukla tespit edecek. Böylece sondaj süresi kısalacağı gibi maliyet tasarrufu da sağlanacak.

HIZLI VE TASARRUFLU

Pek çok uluslararası petrol ve gaz şirketi de büyük veri analitiği ve makina öğrenimi algoritmalarından yararlanarak arama ve üretim faaliyetlerini optimize ediyor. Shell, derin deniz petrol aramalarında yapay zeka tabanlı sismik veri analizine geçti. 2023 yılında SparkCognition şirketiyle geliştirilen generatif yapay zeka teknolojisi sayesinde Shell, denizaltı jeolojik yapı analizinde gereken sürenin yaklaşık dokuz aydan dokuz güne kadar indirildiğini açıkladı. Benzer şekilde BP de dijital arama süreçlerine yapay zekayı entegre eden öncülerden. BP’nin Sandy adı verilen bulut tabanlı yapay zeka platformu, jeologların sondaj öncesi veri toplama, yorumlama ve simülasyon işlerini hızlandırmak üzere tasarlandı. Bu sistemle veri analiz ve modelleme süreçlerinin yüzde 90’a varan oranda kısaltıldığı görüldü. Yine Amerikan enerji devi ExxonMobil, IBM ile ortak yürüttüğü makina öğrenimi projesi sayesinde yeni açılacak petrol kuyularının sondaj planlarını önceki yöntemlere kıyasla yaklaşık iki ay daha hızlı tasarlamayı başardığını açıkladı.

Körfez ülkeleri de yapay zeka yatırımlarıyla dikkat çekiyor. Abu Dabi merkezli ADNOC (Abu Dhabi National Oil Company), son yıllarda operasyonlarına onlarca yapay zeka aracını entegre etti. Şirketin Panorama adını verdiği dijital komuta merkezi, gerçek zamanlı operasyon verilerini büyük veri analizleri ve yapay zekayla birleştirdi. Yöneticilerin doğru karar almasını sağladı. ADNOC, yapay zeka uygulamalarının katkısıyla sadece bir yılda yaklaşık 500 milyon dolar ek değer (tasarruf ve verim artışı) oluşturduğunu açıkladı.